Autorka: Almaz Ohene
Ustalenie z partnerem zasad seksu, z którego obie strony będą czerpać przyjemność, wielu osobom przychodzi z dużym trudem. Jednak przy odrobinie wprawy wyrażanie swoich pragnień i ustanawianie granic stanie się naturalną częścią tej sfery naszego życia. Ubieranie ich w słowa może z początku wydawać się krępujące, ale w rzeczywistości bardzo nas wzmacnia i w rezultacie prowadzi do lepszego, opartego na zgodzie i wzajemnej komunikacji seksu.
Seks za obopólną zgodą
Najpierw zdefiniujmy, czym jest „seks za obopólną zgodą”. Pojęcie to oznacza, że:
- nie występuję przymus w postaci przemocy, gróźb, nacisków czy uporczywości (wielokrotnego pytania, aż druga osoba wreszcie się zgodzi);
- żadna z zaangażowanych osób nie jest nietrzeźwa ani odurzona;
- żadna z zaangażowanych osób nie jest niepełnoletnia;
- każda zaangażowana osoba wysyła werbalne (mówione) i niewerbalne (wyrażone mową ciała) sygnały, że chce uprawiać seks.
- wzajemne – wasi partnerzy również chcą uprawiać z wami seks lub angażować się w inne czynności o charakterze seksualnym;
- dobrowolne – decyzja o uprawianiu seksu lub udziale w czynnościach o charakterze seksualnym nie zapadła pod wpływem zewnętrznych nacisków, oczekiwań lub poczucia winy. Jesteście świadomi tego, co się dzieje i nie znajdujecie się w stanie upojenia alkoholowego lub pod wpływem narkotyków;
- świadome – zdajecie sobie sprawę z warunków i granic dotyczących uprawiania seksu lub podejmowania innych czynności o charakterze seksualnym. Jeśli w dowolnym momencie warunki te ulegną zmianie (np. wasi partnerzy zdejmą prezerwatywę, nie informując was o tym), wówczas wasza pierwotna zgoda przestaje obowiązywać;
- aktualne – nie ma czegoś takiego jak „zgoda domyślna”, nawet jeśli już wcześniej uprawialiście seks lub podejmowaliście inne czynności seksualne z danymi osobami. Wyrażenie zgody na jedną czynność seksualną nie oznacza przyzwolenia na jej powtórzenie w przyszłości ani nie rozciąga się na czynności seksualne innego rodzaju.
Przyzwolenie na seks powinno być:
Pamiętajcie: zgoda jest wymagana każdorazowo i w przypadku każdej konkretnej czynności wchodzącej w zakres szeroko rozumianej sfery erotycznej, np. sextingu, seksu przez telefon, całowania, dotykania, seksu oralnego lub stosunku seksualnego z penetracją.
Niektórzy ludzie nie potrafią rozmawiać o seksie, zanim jeszcze do niego dojdzie. Uważają, że nie mają prawa prosić o to, czego sami oczekują od zbliżenia, zwłaszcza gdy druga strona seksualnej relacji ma wyraźnie wyższą społeczną pozycję. W takim przypadku ten brak równowagi może sprawiać, że słabsza jednostka będzie się czuła zmuszona do wyrażenia zgody na seks, nawet jeśli w rzeczywistości nie ma na niego ochoty.
Bywa też tak, że z entuzjazmem zgadzamy się na określone seksualne doznania, by już w trakcie zmienić zdanie. Nie ma w tym nic złego i bezwzględnie należy to uszanować.
Wszystko to pokazuje, dlaczego koniecznie trzeba być pewnym, że na wszelkiego rodzaju aktywność seksualną wyrażacie zgodę w trakcie jej trwania, a nie po jej zakończeniu.
Sposoby na wyrażenie zgody
Najbardziej skuteczne jest wyrażenie zgody werbalnie i w sposób nie pozostawiający wątpliwości, czyli mówiąc na głos „tak”. Można również użyć innych zwrotów na potwierdzenie, takich jak:
„Chcę...”;
„Chcę spróbować...”;
„Czy chcesz, żebyśmy zrobili…”.
Pozytywny odzew może być naprawdę uskrzydlający i dla was, i dla waszych partnerów. Na wiele osób w ten sposób działają sformułowania typu:
„Właśnie tak”;
„Nie przestawaj!”.
W intymnych sytuacjach można również wyrazić zgodę w sposób niewerbalny, chociażby kiwając potakująco głową lub przyciągając partnerów bliżej siebie, gdy chcemy, by kontynuowali to, co właśnie robią. Istnieje jednak ryzyko, że sygnały niewerbalne mogą zostać źle zrozumiane lub zignorowane, dlatego warto dodać do nich słowa.
Odmowa lub wycofanie zgody
Niestety nikt nas nie uczy, jak w sytuacjach intymnych mówić „nie” – i jak reagować, gdy ktoś odmawia nam. Kobiety są wręcz społecznie uwarunkowane do wyrażania „łagodnego” sprzeciwu (np. „Może odrobinę zwolnimy?”) zamiast stanowczego stawiania sprawy (np. „Przestań”).
Właśnie dlatego umiejętność mówienia „nie” i „stop” z przekonaniem trzeba po prostu wyćwiczyć. Zwroty takie jak „Nie chcę”, ”Muszę to przemyśleć” czy „Może najpierw to przedyskutujmy?” niosą tę sam kategoryczny przekaz. Pomocne mogą okazać się też takie odpowiedzi:
„To mi się nie podoba”;
„Może jednak spróbujemy inaczej?”;
„To nie dla mnie”;
„Wolałbym(-ałabym)…”.
Niewerbalne sygnały i zgoda
Podczas seksu może się zmieniać rytm oddychania. Przyspiesza, gdy jesteśmy podnieceni, ale również wtedy, gdy się stresujemy lub wpadamy w panikę. Aby zorientować się, czy to nerwy, czy żar namiętności, trzeba wziąć pod uwagę dodatkowe elementy, takie jak mowa ciała waszych partnerów oraz wszystko, co mówili, zanim ich oddech się zmienił. Podczas zbliżenia oddech może także zwolnić, jednak taka reakcja bywa też oznaką odprężenia lub znudzenia. I te zmiany w oddechu należy rozpatrywać w szerszym kontekście, czyli w połączeniu ze słowami waszych partnerów oraz wysyłanymi przez nich sygnałami niewerbalnymi, by właściwie zinterpretować ich odczucia w związku z tym, co się właśnie dzieje.
Kontakt wzrokowy również wiele mówi o tym, jak dużą satysfakcję ktoś czerpie z miłosnych igraszek. Częsty i bezpośredni oznacza, że czuje się wspaniale, z kolei unikanie wzroku partnera podczas współżycia świadczy raczej o tym, że nie sprawia mu ono przyjemności.
Milczenia i braku jakichkolwiek sygnałów niewerbalnych nie można uznać za zgodę, ponieważ komunikacja w takim przypadku nie jest jednoznaczna.
Mimo że to absolutne podstawy, wciąż bagatelizuje się kwestię wyraźnego wyrażania swoich pragnień i określania granic podczas angażowania się w czynności, które mają nieść przyjemność. Właśnie z tego powodu osoby chcące poruszyć ten temat podczas uprawiania seksu czują się tak niezręcznie.
Aby raz na zawsze zerwać z zakłopotaniem, nauczcie się mówić „O, tak, to mi się podoba”. Powiedzcie to teraz i powtarzajcie jak najczęściej!
Trzeba też pamiętać, że każdy człowiek jest inny i reaguje na seksualne przeżycia na swój własny, niepowtarzalny sposób. Wystarczy jednak zwracać uwagę na to, jak wasi partnerzy zachowują się podczas seksu, by nie tylko upewnić się, że robicie wszystko za obopólną zgodą, ale też wzmocnić poczucie własnej wartości i zapewnić sobie nawzajem głębsze doznania.